Út Em chào các mẹ. Trẻ sơ sinh và trẻ mới tập đi rất thích nghịch điện thoại cảm ứng, máy tính bảng và xem tivi, chúng cũng nhanh chóng làm quen với những thiết bị này.
Khi ba mẹ bận, những thiết bị điện tử là cách dễ dàng để giúp các bé giải trí, ví dụ trong lúc mẹ nấu cơm hoặc làm việc gì khác. Các mẹ cũng cảm thấy đó là điều quan trọng giúp trẻ có những bước đầu học về các kỹ năng kỹ thuật số. Nhưng nhiều chuyên gia lo ngại rằng việc dán mắt quá nhiều vào màn hình có thể gây hại cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Cơ quan chuyên môn tại Royal College về nhi khoa và sức khỏe trẻ nhỏ cho rằng trẻ em hiện nay được tiếp xúc với màn hình thiết bị điện tử nhiều hơn bao giờ hết. Sự phổ biến của điện thoại cảm ứng, máy tính bảng, máy chơi game, ti vi hoặc máy tính là nguyên nhân đáng lo ngại ở Anh nói riêng và thế giới nói chung.
Với công nghệ chạm lướt bằng tay càng dễ dàng cho các bé sử dụng hơn. Các bác sĩ thường lo ngại về mức độ ảnh hưởng của việc sử dụng màn hình thiết bị điện tử tới bộ não đang phát triển nhanh chóng của trẻ. Nhiều bác sĩ cho rằng việc tiếp xúc quá nhiều với màn hình những thiết bị đó sẽ có tác động đến khả năng chú ý và tập trung cũng như sự thèm ăn bị hạn chế.
Màn hình thiết bị điện tử đang làm gia tăng lối sống bị động, ì ạch hơn. Trẻ em nên được khuyến khích khám phá thế giới bằng thể chất và trẻ tập đi cần vui chơi, vận động khoảng 3 tiếng mỗi ngày để phát triển sức khỏe.
Các nghiên cứu khoa học luôn cần thời gian để bắt kịp với công nghệ của thiết bị di động vì vậy những cơ sở, bằng chứng không hẳn là rõ ràng hoặc chính xác. Nhưng các chuyên gia vẫn luôn cố gắng làm giàu thêm thông tin để giúp mọi người đưa ra quyết định tốt nhất với con trên cương vị là những người cha người mẹ.
Ở độ tuổi nào trẻ có thể bắt đầu xem hay sử dụng màn hình thiết bị điện tử?
Một số chuyên gia nhận định rằng trẻ em dưới 2 tuổi không nên dành bất cứ thời gian nào của chúng để xem ti vi, máy tính hoặc trò chơi điện tử.
Nhiều chuyên gia khác cho rằng vẫn có thể sử dụng phương tiện tương tác đó để khuyến khích bố mẹ và con trẻ giao tiếp trong khi đang chơi cùng nhau. Nhưng họ cũng đồng ý rằng việc xem một cách bị động không phù hợp với trẻ dưới 2 tuổi.
Một phần trong nguyên nhân tránh sử dụng màn hình thiết bị điện tử cho trẻ là để trẻ nhỏ và trẻ đang tập đi có nhiều thời gian cho những hoạt động thể chất hơn.
Dành thời gian để chơi máy tính bảng, điện thoại cảm ứng nghĩa là bé đang không chịu tập bò, tập đi và khám phá môi trường xung quanh mình. Thậm chí ở độ tuổi còn rất nhỏ, các bé vẫn có thể bị béo phì hoặc có vấn đề về sức khỏe khi lớn lên. Vì trẻ đang ở độ tuổi phát triển nên dành quá nhiều thời gian vào màn hình các thiết bị điện tử cũng có thể khiến bé khó ngủ hơn.
Những trò chơi thể chất góp phần phát triển cảm xúc và tinh thần cho trẻ nhỏ. Nghịch bùn đất và làm nước bắn tung tóe có thể làm bẩn nhưng cũng góp phần giúp bé học hỏi sự vận động của thế giới xung quanh.
Trẻ nhỏ cũng cần có cơ hội tương tác với bố mẹ và những đứa trẻ khác vì chúng rất thiết thực cho việc học nói chuyện và giao tiếp với mọi người.
Khi trẻ lớn hơn và nhận được nhiều lợi ích từ công nghệ nhưng bố mẹ vẫn phải đảm bảo thời gian sử dụng thiết bị điện tử không làm trẻ bị cắt giảm các trò chơi năng động, sáng tạo và mang tính xã hội.
[adinserter block=”12″]
Thời gian các bé dành cho các thiết bị điện tử nên là bao lâu?
Tất cả các thiết bị thông thường cho trẻ dưới 2 tuổi không nên có gắn màn hình điện tử. Nếu ba mẹ quyết định ngăn trẻ nhỏ và trẻ còn mới tập đi chơi với thiết bị điện tử, hãy giữ nó khoảng 15 đến 20 phút đến khi bé mất dần sự chú ý. Cần chuẩn bị những thứ mới mẻ và thú vị thay thế cho trẻ nghịch sau đó.
Với những trẻ lớn hơn, bác sĩ gợi ý nên giới hạn tổng thời gian dùng màn hình thiết bị điện tử chỉ một hoặc hai tiếng mỗi ngày. Những thiết bị bao gồm ti vi, đầu DVDs, máy tính và các thiết bị di động. Trước đây, những khuyến cáo này thường chỉ diễn ra ở các quốc gia phương Tây như Mỹ, Canada, Úc…vì đây là những quốc gia có công nghệ phát triển nhưng hiện nay tình trạng này cũng đáng cảnh báo tại Việt Nam.
Cũng như cân nhắc về thời gian sử dụng cho bé, các mẹ cũng cần tìm hiểu cách sử dụng màn hình các thiết bị này phù hợp với trẻ. Các mẹ có thể sử dụng chúng trong những trường hợp như thời gian điều trị đặc biệt nào đó hoặc trong suốt hành trình đi xe… Để trẻ xem các phương tiện kỹ thuật số như một trong những hoạt động có thể làm được của bé.
Các gia đình cần cẩn thận với thời gian mà bố mẹ sử dụng màn hình thiết bị điện tử ở nhà. Luôn có một mối liên kết giữa thời gian bố mẹ xem ti vi và thời gian con xem. Và có nhiều chuyên gia từ khắp nơi đồng ý rằng ti vi, máy tính và trò chơi điện tử không nên bật trong bữa ăn. Bữa ăn là cơ hội quan trọng cho cả gia đình xây dựng thói quen ăn tốt và tán gẫu với nhau.
Xem ti vi trong khi cho bé bú hoặc ăn có nghĩa là mẹ đang bỏ lỡ cách nhận biết khi nào bé thấy no. Trẻ lúc đó cũng cảm thấy sao nhãng và không chú ý liệu khi nào mình no. Một điều quan trọng là mẹ cần đáp ứng nhu cầu của bé khi cho bú và việc xem ti vi hoặc thiết bị khác cần được hạn chế với tất cả các mẹ.
Khoảng cách an toàn từ mắt trẻ đến màn hình thiết bị điện tử
Đối với màn hình của các thiết bị điện tử, việc cho trẻ xem đúng cách sẽ giúp trẻ có thêm kiến thức mà không bị ảnh hưởng đến mắt hay bộ não. Tất nhiên các mẹ không được để con xem từ cự ly quá gần dễ gây cận thị nhưng cũng không để quá xa vì trẻ luôn phải nheo mắt để cố nhìn chúng.
Vậy khoảng cách vừa đủ là bao nhiêu? Các mẹ cùng tham khảo nhé:
- Màn hình ti vi: khoảng cách cần thiết để giữ mắt của trẻ điều tiết an toàn là từ 4-7 lần chiều cao của màn hình đó (hoặc 3-5 lần đường chéo màn hình). Ví dụ, nếu ti vi có màn hình 14inch, các mẹ nên cho con ngồi cách 1,6m hoặc hơn một chút; với ti vi 22 inch, cự ly thích hợp là 2,4m…
- Màn hình thiết bị di động (máy tính, laptop, ipad, điện thoại cảm ứng…): Để hạn chế những rủi ro có thể xảy ra, các mẹ nên cho trẻ nghỉ ngơi 20 phút cho mỗi 20 phút ngồi trước màn hình máy, khoảng cách từ mắt đến màn hình là từ 18 đến 28 inch (khoảng 45,72cm đến 71,12cm)
Làm thế nào để tận dụng phần lớn lợi ích của công nghệ?
Các thiết bị kỹ thuật số đã trở thành một phần của cuộc sống và nhiều bé có thể sử dụng thành thạo ngay từ nhỏ. Với vai trò là cha là mẹ, các mẹ cần hướng dẫn bé nhà mình thiết lập những quy tắc và thời gian sử dụng ngay từ sớm.
Điện thoại cảm ứng và máy tính bảng, ti vi chỉ là một phần trong rất nhiều những thiết bị điện tử khác mà trẻ tiếp xúc hàng ngày. Vì vậy, các mẹ cần có cái nhìn tổng quan về tất cả các loại màn hình thiết bị điện tử.
Các bác sĩ đã nghiên cứu và đưa ra một số cách để kiểm soát việc xem các thiết bị điện tử của trẻ như sau:
- Giới hạn thời lượng tiếp xúc của trẻ đang tập đi càng nhiều càng tốt. Các mẹ cần nhớ rằng, vì mình luôn bận rộn nên rất khó kiểm soát hoạt động của trẻ
- Không để ti vi và máy tính trong phòng bé
- Không để tổng thời gian trẻ ngồi xem trước các màn hình hơn 2 tiếng mỗi ngày. Giám sát thời gian sử dụng màn hình thiết bị điện tử của trẻ để trẻ dần phát triển nhận thức về thời lượng dành cho nó. Bằng cách đó, trẻ sẽ học được cách kiểm soát thời gian xem khi lớn lên
- Chọn cho bé xem những chương trình có tính giáo dục
Khi ba mẹ chọn ứng dụng cho trẻ, cố gắng đảm bảo nó phù hợp với những điều mà bé được học tại nhà hoặc ở lớp mầm non. Như vậy, các ứng dụng sẽ giúp tăng cường khả năng học tập của bé. Bên cạnh đó, các gia đình cũng nên lựa chọn các trò chơi bổ ích khác thay thế các thiết bị điện tử để bé quên đi chúng.
Các ứng dụng giáo dục có thực sự hữu ích?
Phần lớn những nghiên cứu về giáo dục và truyền thông điện tử trên đều có trên ti vi và một số khác được chiếu trên máy tính và trò chơi video. Có thể sự khác nhau về nguồn gốc các ứng dụng sẽ mang lại hiệu quả khác nhau vì có những nhà nghiên cứu có nhiều thời gian hơn để hình thành chúng.
Dựa trên những gì chúng ta đã biết, câu trả lời về sự hiệu quả, hữu ích còn phụ thuộc vào độ tuổi của bé. Những bé dưới 2 tuổi có những hạn chế về lợi ích hơn, thường chỉ là giúp tăng vốn từ vựng.
Nhiều nghiên cứu khác chỉ ra rằng trẻ dưới 2 tuổi không học được nhiều thứ từ các phương tiện điện tử. Việc sử dụng các thiết bị này có thể kìm hãm sự phát triển của ngôn ngữ và kỹ năng tư duy. Điều đó cũng khiến các mẹ dễ rơi vào tình huống đánh giá quá cao mức độ học tập của con mình.
Khi trẻ lớn hơn, trẻ có thể nâng cao khả năng học hỏi từ các thiết bị điện tử. Một vài nghiên cứu nhận thấy rằng nhiều ứng dụng giúp xây dựng vốn từ vựng và kỹ năng đọc-viết. Mặc dù chất lượng các ứng dụng là vô cùng quan trọng nhưng các mẹ cũng nên tìm kiếm những ứng dụng mà:
- Phù hợp với độ tuổi của bé
- Khiến bé cười
- Giúp bé đạt được mục tiêu
- Khuyến khích những ứng dụng bố mẹ có thể tham gia cùng
Dù bé ở độ tuổi nào, sự tham gia của bố mẹ trong các hoạt động của bé đều vô cùng quan trọng. Trẻ có thể sẽ học được nhiều điều hơn nếu bố mẹ dành thời gian chơi các ứng dụng với trẻ hơn là để trẻ chơi một mình.
Sách điện tử e-book khác gì với sách viết truyền thống?
Với nhiều người không thích đọc sách, e-book có thể là một cách giúp họ có hứng thú. Và trẻ nhỏ thích chia sẻ nó với bạn bè ở trường học hoặc nhà trẻ.
Nhưng khi các mẹ đọc e-book cho trẻ nghe, các mẹ thường bị sao nhãng khỏi câu chuyện và quên đi nhiều chi tiết. Điều này có thể xảy ra vì mẹ còn phải dành nhiều thời gian giải thích cách mà thiết bị này hoạt động và ít chú ý hơn tới nội dung hiện tại lúc đó. Nhiều chức năng tương tác và hấp dẫn khác cũng có thể gây nên tình trạng này.
Một số e-book có chức năng tự đọc truyện cho trẻ. Điều này làm hạn chế sự tương tác của mẹ với trẻ và có thể khiến mẹ mất kinh nghiệm đọc hay kể truyện cho bé nghe.
Trong một nghiên cứu thú vị cho thấy bố mẹ có máy tính bảng ở nhà vẫn ưu thích dùng sách truyền thống cho con nhỏ hơn là e-book.
(Theo Babycenter – Phạm Thị Thủy dịch và tổng hợp – Út Em Shop sở hữu nội dung tiếng Việt)
