Phải mất thời gian bao lâu để tử cung của tôi thu nhỏ lại?
Út Em chào các mẹ. Vào thời điểm mẹ chuyển dạ, tử cung của mẹ nặng hơn khoảng 15 lần – đó là chưa kể đến sức chứa bên trong! – Và thể tích của nó lớn hơn so với trước khi mẹ thụ thai ít nhất là 500 lần.
Trong vòng vài phút sau khi mẹ sinh bé, các cơn co thắt khiến tử cung mẹ co lại, siết chặt như lực của nắm đấm tay, những bó sợi chằng chịt của nó thít chặt giống như trong quá trình chuyển dạ.
Những cơn co thắt làm cho nhau thai tách rời ra khỏi thành tử cung. Sau khi nhau thai được đưa ra ngoài, tử cung trở nên nén ép mạnh hơn, các mạch máu mở nối với nhau thai bị đóng lại. Khi tử cung tiếp tục co thắt, bạn có thể cảm thấy sự bó chặt được gọi là chứng đau co bóp tử cung sau sinh.
Trong 2 ngày đầu tiên kể từ khi sinh bé, bạn có thể cảm thấy đỉnh của tử cung ngang bằng hoặc thấp hơn một vài phân dưới rốn. Trong một tuần, khối lượng của tử cung nặng khoảng hơn 0.5kg (1pound) một chút. Sau hai tuần, nó giảm xuống chỉ còn 0.3 kg (11 ounces) và nằm hoàn toàn bên trong xương chậu của bạn. Sau khoảng bốn tuần, nó trở về trọng lượng tầm 0.1 kg (3.5 ounces) giống như trước khi bạn mang thai hoặc ít hơn thế. Quá trình này được gọi là sự co hồi tử cung.
Ngay cả sau khi tử cung của bạn co trở lại vào khung xương chậu, bạn vẫn có vẻ trông hơi giống như đang mang thai trong vòng vài tuần hoặc lâu hơn. Đó là bởi vì phần cơ bụng của bạn đã bị kéo giãn ra trong quá trình mang thai, và nó sẽ mất một khoảng thời gian – cùng với việc tập thể dục thường xuyên – để bụng của bạn quay trở về được với hình dáng ban đầu.
Ngay sau khi sinh tôi sẽ giảm được bao nhiêu cân?
Sẽ mất một khoảng thời gian để bạn có thể quay lại được cân nặng thân yêu trước đây, nhưng trọng lượng cơ thể bạn sẽ giảm đáng kể ngay lập tức sau khi bạn sinh em bé. Trừ đi khối lượng của em bé tầm 3 – 3.5kg (7 – 8 pounds), khối lượng nhau thai 0.5 kg (1 pound), vài trăm gram ( vài pound) máu và dịch màng ối khiến các bà mẹ mới sinh giảm đi khoảng 5.5kg (12 pounds).
Và khối lượng cơ thể vẫn tiếp tục giảm. Tất cả các tế bào trữ thêm nước được giữ lại trong suốt quá trình mang thai cùng với lượng chất lỏng từ lượng máu bổ sung cho cơ thể sẽ tìm đường để thoát ra.
Vì vậy, lượng nước tiểu mà bạn thải ra sau khi sinh sẽ nhiều hơn hẳn so với bình thường – một điều đáng kinh ngạc đó là nó lên đến 3 lít một ngày. Bạn cũng có thể đổ mồ hôi rất nhiều. Vào cuối của tuần đầu tiên, bạn sẽ mất khoảng 1.8 – 2.7kg (4 – 6 pounds) trọng lượng nước. (Lượng nước thải ra khỏi cơ thể thay đổi tùy thuộc vào lượng nước bạn giữ lại trong khi mang thai là bao nhiêu.)
Tại sao tôi lại không thể phân biệt được khi nào mình cần phải đi tiểu?
Đau đẻ và chuyển dạ có thể tạo nên tác động xấu đến bàng quang của bạn, gây nên sưng tạm thời và mất đi cảm giác. Bạn có thể không cảm thấy sự thôi thúc đi tiểu như bình thường trong những ngày đầu tiên sau khi sinh, đặc biệt là nếu bạn đã có thời gian đau đẻ kéo dài, trải qua việc sinh con bằng kẹp lấy thai, sinh hút hoặc sinh qua âm đạo, hoặc phải gây tê ngoài màng cứng. Điều này cũng có nhiều khả năng xảy ra nếu bạn đã gặp phải khó khăn khi tiểu tiện trong khi đau đẻ và cần được thông tiểu.
Nhưng với tất cả các chất lỏng bổ sung mà thận của bạn đang xử lý sẽ khiến bàng quang của bạn đầy lên nhanh chóng, do đó, điều cần thiết là bạn phải nên đi tiểu thường xuyên ngay cả khi bạn chưa có cảm giác buồn đi tiểu. Nếu quá nhiều nước tiểu tích tụ trong bàng quang của bạn, bạn có thể có một quãng thời gian khó khăn để đi vào nhà vệ sinh mà không bị són tiểu. Hơn nữa là, bàng quang của bạn có thể trở nên quá căng. Điều này dễ dẫn đến vấn đề tiết niệu và quá trình tử cung co lại trở nên khó khăn hơn, dẫn đến chứng đau co bóp tử cung sau sinh và chảy máu.
Nếu bạn không thể đi tiểu trong vòng vài giờ sau khi sinh, một ống thông tiểu sẽ được đưa vào để thoát nước tiểu từ bàng quang của bạn. (Nếu bạn chuyển dạ bằng phương pháp mổ lấy thai, sẽ có một ống thông tiểu cho ca phẫu thuật của bạn, và vẫn được giữ nguyên trong một khoảng thời gian ngắn sau khi sinh.)
Hãy để cho y tá biết nếu bạn gặp khó khăn trong đi tiểu hoặc chỉ thải được một lượng nhỏ nước tiểu. Nếu bàng quang của bạn quá căng đầy, nó thực sự khiến việc đi tiểu của bạn trở nên khó khăn hơn.
Khi nào âm đạo và đáy chậu của tôi sẽ trở lại bình thường?
Nếu bạn sinh con bằng đường âm đạo, âm đạo của bạn có thể sẽ có kích cỡ lớn hơn một chút so với trước đây. Ngay sau khi chuyển dạ âm đạo sẽ bị mở kéo giãn, có thể bị sưng và thâm tím. Trong vài ngày kế tiếp, vùng bị sưng sẽ bắt đầu thuyên giảm, và cơ âm đạo của bạn bắt đầu săn chắc lại. Trong vài tuần tiếp theo, nó sẽ dần dần trở nên nhỏ hơn. Thực hiên các bài tập Kegel thường xuyên sẽ giúp phục hồi sự săn chắc cho phần cơ âm đạo của bạn.
Nếu bạn có một vết rách nhỏ ở đáy chậu mà không cần khâu, nó sẽ nhanh chóng lành lại và gây ra một chút khó chịu. Nếu bạn có một vết rách trong khi cắt tầng sinh môn hoặc vết rách lớn, đáy chậu của bạn cần phải có thời gian để chữa lành, vì vậy hãy chờ đợi để quan hệ tình dục trở lại cho đến khi bạn có được sự đồng ý của bác sĩ trong lần kiểm tra sau sinh. Nếu chỗ vết thương vẫn còn chưa lành hẳn, bạn nên hoãn việc quan hệ cho đến khi bạn đã sẵn sàng.
Trong khoảng thời gian ấy, hãy tìm ra những gì bạn muốn làm cho việc tránh thai. Khi bạn đã cảm thấy sẵn sàng (cả về thể chất lẫn tình cảm) để quan hệ tình dục, hãy chắc chắn mình đã cân nhắc kĩ lưỡng.
Khi bạn bắt đầu giao hợp, có thể bạn sẽ cảm thấy mình có ít dịch bôi trơn âm đạo hơn so với khi đang mang thai, do mức độ của estrogen giảm bớt. Tình trạng khô này thậm chí còn rõ rệt hơn nếu bạn đang cho con bú, vì cho con bú có xu hướng làm giảm lượng estrogen. Sử dụng chất bôi trơn là một trợ giúp tốt. (Hãy chắc chắn mua một chất bôi trơn gốc nước, đặc biệt là nếu bạn đang sử dụng một phương pháp tránh thai. Chất bôi trơn gốc dầu có thể làm suy yếu mủ cao su, có thể gây ra rách bao cao su hoặc làm hỏng cơ hoành).
[adinserter block=”12″]
Dịch tiết âm đạo là gì?
Dịch tiết ra ở âm đạo là hiện tượng hết sức bình thường, hay còn được gọi là sản dịch, diễn ra sau khi sinh khoảng 1 hoặc 2 tháng. Sản dịch gồm có máu, vi khuẩn, và mảng mô hoại tử bong ra từ lớp niêm mạc của tử cung.
Trong vài ngày đầu tiên sau khi sinh, sản dịch có chứa khá nhiều máu, vì vậy nó sẽ có màu đỏ tươi và trông giống như một chu kỳ kinh nguyệt bị ra nhiều. Mỗi ngày lượng dịch sẽ tiết ra ít hơn một chút, và sau khoảng 2-4 ngày sau khi sinh, sản dịch sẽ loãng hơn và có màu hồng nhạt.
Khoảng 10 ngày sau khi sinh, cơ thể sẽ chỉ tiết ra một lượng nhỏ chất dịch màu trắng hoặc màu vàng trắng, rồi sẽ giảm dần trong vòng 2-4 tuần tới. Một số phụ nữ có thể vẫn có một ít sản dịch hoặc vết ố bẩn trong khoảng hơn vài tuần.
Tôi nên phòng trước điều gì nếu cho con bú sữa mẹ?
Thay đổi nội tiết sau khi sinh sẽ làm cho bầu ngực tiết ra sữa. Khi con bạn bắt đầu bú trong vài ngày đầu sau khi chào đời, bé sẽ nhận được lượng sữa non, một loại chất có màu vàng hơi đặc mà bầu ngực đã tạo ra trong suốt quá trình mang thai. Việc cho con bú giúp kích thích sản sinh ra hoóc-môn prolactin, thúc đẩy sản xuất sữa, và oxytocin, làm cho các túi sữa và ống dẫn co lại, đẩy sữa ra ngoài núm vú. (Đây chính là phản xạ sữa về)
Nếu các lần cho con bú đầu tiên gây cho bạn những cơn đau bụng, thì đó là bởi oxytocin được tiết ra cũng gây co thắt tử cung. Khi sữa về, thường là từ 2-3 ngày sau khi sinh, ngực của bạn có thể bị sưng, cứng, nhức, đau nhói, và rất khó chịu. Đây được gọi là hiện tượng vú căng sữa và tình trạng này sẽ sớm được cải thiện trong khoảng 1 hoặc 2 ngày.
Cho con bú thường là cách tốt nhất mà bạn có thể làm để giảm đau. (Trong thực tế, cho con bú thường xuyên ngay từ đầu đôi khi ngăn chặn hoàn toàn tình trạng vú căng sữa.) Để có được những lời khuyên khác, hãy tham khảo những khuyến nghị của chúng tôi về việc điều trị tình trạng vú căng sữa. Nếu những cách thức này không hiệu quả và con bạn có vẻ đang gặp khó khăn về việc ngậm bắt vú đúng cách, thì bạn hãy trao đổi với các bác sĩ hoặc chuyên gia tư vấn về vấn đề cho con bú nhé!
Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi không cho con bú?
Nếu bạn không cho con bú, thì quá trình tiết sữa vẫn tiếp tục, và một vài ngày sau khi sinh, bầu ngực sẽ trở nên căng tức. Điều này có thể gây khó chịu kéo dài trong suốt vài ngày. Cơn đau có thể sẽ đạt đến đỉnh điểm vảo khoảng 3-5 ngày sau khi sinh.
Trong khi đó, thường xuyên mặc một chiếc áo ngực hỗ trợ và đặt miếng lót mát lạnh trên ngực sẽ giúp giảm sưng và đồng thời cũng ức chế việc sản sinh ra sữa. (Hãy đảm bảo rằng bạn đã gói miếng lót đó với mảnh vải để giúp bảo vệ làn da của mình). Cũng có thể mất vài tuần để sữa khô lại hoàn toàn.
Nếu cần, bạn có thể dùng acetaminophen hoặc ibuprofen để giảm đau. Nếu cảm thấy cực kỳ khó chịu, bạn có thể vắt ra lượng sữa vừa đủ để được thoải mái hơn. Tuy nhiên, việc làm này cũng có thể kéo dài tình trạng trên, bởi nó gây kích thích núm vú phát ra tín hiệu tiết sữa nên làm cho sữa được sản sinh ra nhiều hơn. Tránh áp hơi ấm lên bầu ngực của bạn, bởi nó cũng có thể kích thích tiết sữa.
Tại sao tôi lại cảm thấy buồn?
Thay đổi tâm trạng có thể là do một số nguyên nhân, bao gồm sự thay đổi hoóc-môn, nỗi khó chịu mà bạn phải chịu đựng từ giai đoạn mang thai và khi sinh nở, vấn đề mất ngủ và các nhu cầu khác trong việc chăm sóc em bé mới sinh, cũng như phải điều chỉnh cảm xúc khi làm mẹ. Bất kể nguyên nhân là gì, bạn sẽ có thể cảm thấy hơi buồn một chút, thường là bắt đầu sau khi sinh một vài ngày và kéo dài trong vài tuần.
Nếu những cảm nhận ấy không tự tan biến đi trong vòng vài tuần đầu tiên hoặc bạn nhận thấy rằng tâm trạng của mình còn tồi tệ hơn nữa, thì hãy gọi cho bác sĩ và nói với họ về những triệu chứng của bản thân. Bạn có thể mắc phải chứng trầm cảm sau sinh (thông tin thêm là ngoài mẹ, các ông bố cũng có thể mắc trầm cảm sau sinh), đây là một vấn đề còn nghiêm trọng hơn, đòi hỏi phải được điều trị, và các bác sĩ sẽ giúp đỡ bạn. Nếu bạn nghĩ rằng mình có thể làm hại đến bản thân hoặc em bé, hay nếu bạn cảm thấy không có khả năng chăm sóc cho con của mình, thì hãy tìm kiếm sự trợ giúp từ các chuyên gia ngay lập tức.
Tại sao tóc của tôi lại bị rụng?
Nếu tóc của bạn đã mọc dày hơn trong khi mang thai thì giờ đây nó sẽ bắt đầu rụng rất nhiều. Hiện tượng này xảy ra đối với một số người mới làm mẹ trong vài tháng đầu sau khi sinh. Đừng lo lắng nhé – bạn sẽ không bị hói đâu!
Trong khi mang thai, nồng độ estrogen tăng cao có thể kéo dài thời gian mọc tóc lên, nên tóc sẽ ít rụng hơn bình thường. Sau khi sinh, nồng độ estrogen giảm mạnh và tóc bắt đầu rụng nhiều hơn. Theo thời gian, thường là trong vòng một năm hoặc lâu hơn, tốc độ mọc và rụng tóc sẽ trở lại như trước đây.
Nhìn nhận một cách tích cực, nếu bạn bị mọc nhiều lông trên mặt hoặc trên cơ thể trong suốt thai kỳ (do sự gia tăng hoóc môn gọi là androgen), thì chúng sẽ rụng đi gần hết trong vòng 6 tháng sau khi sinh em bé.
Những gì đang diễn ra với làn da của tôi vậy?
Thay đổi nội tiết, căng thẳng và mệt mỏi gây bởi việc mới bắt đầu làm cha mẹ có thể ảnh hưởng đến làn da cũng như các phần còn lại trên cơ thể của bạn. Một số phụ nữ có làn da hoàn toàn mịn màng trong khi mang thai nhưng lại nổi mụn nhiều hơn trong những tháng sau sinh. Mặt khác, nếu bạn bị mụn trứng cá trong suốt thai kỳ, thì giờ đây tình trạng đó có thể bắt đầu được cải thiện.
Nếu bạn mắc chứng xám da (chloasma) (có các mảng da tối màu ở môi, mũi, má, hoặc trán), thì nó sẽ mờ dần trong những tháng sau khi sinh và có thể mất đi hoàn toàn, miễn là bạn bảo vệ làn da của mình tránh khỏi ánh nắng mặt trời. Cho dù bạn gặp phải bất kỳ khuyết điểm nào trên da trong thời gian tương đối dài thì nó sẽ dần dần trở nên nhạt màu, mặc dù nó có thể sẽ không biến mất hoàn toàn.
(Út Em Shop dịch và tổng hợp từ Babycenter)
