Nhiều cha mẹ gửi đến với cùng một băn khoăn là: “Ngày trước bình thường bé ăn tốt, nay bỗng dưng bé quay đầu, ngậm miệng, trèo khỏi ghế, đẩy muỗng ra và lượng ăn giảm hẳn, thậm chí không chịu uống sữa.” Liệu đây có phải là dấu hiệu nên lo lắng?
CÓ NÊN LO LẮNG LÀ BIỂU HIỆN CỦA BIẾNG ĂN?
Kiểm tra xem bé có vi phạm các điểm sau không:
a) Luật Mama [Dù chỉ 1 lần]
b) Luật Baby
c) Cấu trúc thức ăn
d) Giới thiệu thức ăn ngọt, trái cây, nước ép quá ngọt hoặc thức ăn nêm gia vị sớm cho bé.
Nếu bé vi phạm 1 trong 4 điều trên đều dẫn đến dạng biếng ăn rối loạn, có xu hướng phát triển nghiêm trọng, nên đọc bài bài viết của tôi về phương pháp điều trị biếng ăn theo 4 nhóm (Bài viết ngày 30/5/2016).
Nếu bé không vi phạm điều nào ở trên, bé được gọi là biếng ăn do thay đổi hành vi (Điều này thường do kiểm soát của não bộ)
SỰ KHÁC NHAU VỀ BIẾNG ĂN DO RỐI LOẠN VÀ BIẾNG ĂN DO THAY ĐỔI HÀNH VI
- Biếng ăn do rối loạn: có thể khắc phục và hồi phục trong thời gian ngắn
- Biếng ăn do thay đổi hành vi: có thể khắc phục hoàn toàn, nhưng thời gian nhanh chậm là quyết định của não bộ.
NGUYÊN NHÂN CỦA HÀNH VI TỪ CHỐI ĐÚT MUỖNG
Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau:
* Thời điềm 8-11 tháng tuổi là độ tuổi não bộ bé phát triển tính tự lập trong suy nghĩ, điều này làm bé hứng thú nhiều hơn về cách mẹ cho bé ăn, cách chạm và cầm thức ăn, hơn là bị ai đó đút vào miệng. Đây là nguyên nhân thường nhất cho dạng biếng ăn do hành vi.
* Trong thời điểm mọc răng: mọc răng làm bé thích cắn hoặc gặm các đồ vật, nhưng cũng làm bé gia tăng nguy cơ tổn thương và sưng nướu. Bé sẽ hình thành tâm lý sợ vật dụng khi cho ăn (VD là muỗng đút bé ăn).
CÁCH KHẮC PHỤC SỰ BIẾNG ĂN DO THAY ĐỔI HÀNH VI ĂN UỐNG CỦA BÉ
BIẾNG ĂN DO HÌNH THÀNH TÍNH CÁCH RIÊNG:
Gs.Bs. Sasha, BV John Radcliffe thuộc ĐH Oxford, Anh khuyên:
* Về cách cho ăn: bé phải ăn ở tư thế ngồi (nếu bé nhỏ chưa ngồi vững thì cho bé ngồi vào lòng mẹ). Bạn cũng có 1 dĩa thức ăn giống bé, bạn múc ăn 1 ít cho bé xem.
* Thức ăn: cơm xoe viên lăn mè rang vàng đã xay nhuyễn (bé từ 10 tháng tuổi trở lên). Bé từ 7-10 tháng tuổi có thể cho ăn tinh bột khác như mì, nui, bún, bánh ướt, và khoai tây.
* Về năng lượng: nên lựa chọn các thực đơn và thực phẩm giàu năng lượng. Đọc bài viết của tôi về cách cho dầu hoặc kem vào thức ăn để tăng năng lượng [bài viết ngày 12/05/2016].
* Đối phó hành vi: lúc ăn quan sát 2 biểu hiện sau:
**** Quay đầu, không mở miệng, nhả thức ăn, hoặc ngậm 1 thời gian lâu. Những biểu hiện này cho thấy bé không đói
**** Đẩy thức ăn ra, khóc, la hoặc trèo ra khỏi ghế cao. Những biểu hiện này cho thấy bé không muốn ăn
Nếu có 1 trong 2 biểu hiện trên, kéo dài hơn 10 phút thì ngừng đút bé, lau miệng và giới thiệu lại bữa khác cho bé (thường sau 2 tiếng).
BIẾNG ĂN DO TÂM LÝ SỢ KHI MỌC RĂNG
Ts.Bs. Sears chia sẻ:
* Về cách cho ăn: bé phải ăn ở tư thế ngồi (nếu bé nhỏ chưa ngồi vững thì cho bé ngồi vào lòng mẹ). Bạn có thể cho bé mẫu xương với ít thịt thừa trên đó, để bé tập gặm.
* Thức ăn: có thể cho bé ăn những cữ phụ hơi lạnh như bài viết của tôi về ” KẸO VIÊN SỮA CHUA TRÁI CÂY” [bài viết ngày 8/5/2016] . Nhiều cha mẹ băn khoăn liệu có nên ăn thức ăn lạnh không? Trên thực tế, thức ăn hơi lành lạnh giúp các bé đang mọc răng cảm thấy dễ chịu khi nhai và cắn, làm bé không có cảm giác đau khi ăn đồ ăn.
* Về năng lượng: nên lựa chọn các thực đơn và thực phẩm giàu năng lượng. Đọc bài viết của tôi về cách cho dầu hoặc kem vào thức ăn để tăng năng lượng.
Notes:
Sasha W. (2014) Why has my baby gone off solid food? babycentre.
Sears, J. 2016) Ask Dr. Sears: Refusing Solid Foods
When Baby Refuses the Spoon and Refuses to be Spoon Fed – Tips & Ideas (2016) Wholesomebabyfood
Theo bác sĩ Anh Nguyễn (fb.com/nghoanganh.nutrition)
